Nieuws 2019

Wetenschappers inventariseerden wereldwijd de begraven resten van oude moerasgebieden: meer dan duizend. Het veen in deze bodemlagen herbergt veel koolstof, vertellen Gert Verstraeten en Nils Broothaerts, geografen aan de KU Leuven die deel uitmaakten van het internationale onderzoeksteam. De focus van het onderzoek lag op lage venen: dat zijn moerasgebieden in valleien of kustgebieden.

Profvoetballers moeten op belangrijke momenten het hoofd koel houden, maar de ene kan dat beter dan de andere. Cristiano Ronaldo lijkt wel immuun voor mentale druk, terwijl de prestaties van Neymar onder druk afnemen. Het is één van de opmerkelijke bevindingen van een studie uitgevoerd door de KU Leuven en het data-intelligentiebedrijf SciSports.

Rode reuzen zijn sterren op leeftijd die via een sterrenwind gassen en vaste-stofdeeltjes uitstoten. Sommige rode reuzen leken via die sterrenwind bijzonder veel massa te verliezen. Maar nieuwe waarnemingen stellen dat bij. De sterrenwind is niet intenser dan normaal, maar wordt beïnvloed door een partner die tot nu toe onder de radar bleef: een tweede ster die rond de rode reus draait.

Niet minder dan 45% van de aangekochte fietsen in ons land is elektrisch ondersteund. Een heuglijk cijfer, vindt professor Jan Cappelle, hoofd van de onderzoeksgroep Energie & Automatisering op Technologiecampus Gent. Maar hij heeft ook al vaak de wenkbrauwen gefronst sinds zijn team de e-fietsen onder de loep nam.

Achter de gevel van het BioTeC+ gebouw gebeuren vreemde dingen. Onderzoekers strijden tegen listeria, leggen hun oor te luisteren bij micro-organismen en simuleren de werking van de dunne darm. Gastheer en afdelingshoofd professor Jan Van Impe stelt ons gerust. Alhoewel. Wist je dat er in de VS jaarlijks een paar duizend mensen sterven aan de gevolgen van een voedselvergiftiging?" steekt professor Van Impe van wal.

Een chirurgische ingreep is niet nodig bij alle eierstoktumoren. Als de tumor goedaardig is, dan kan opvolging zonder een operatie in veel gevallen een veilige optie zijn. Op die manier worden complicaties vermeden. Zo blijkt uit een studie bij bijna 2000 patiënten. De grootschalige studie werd uitgevoerd doot de IOTA-groep ('International Ovarian Tumour Analysis')  en is vandaag verschenen in The Lancet Oncology .

Een grootschalige studie naar het verband tussen onze darmbacteriën en onze mentale gezondheid heeft specifieke bacteriën geïdentificeerd die aan depressie kunnen gelinkt worden. Dit onderzoek levert bewijs dat de verschillende bacteriën die huizen in onze ingewanden stoffen kunnen produceren die mogelijk onze mentale gezondheid beïnvloeden.

Uit zeer gedetailleerde hersenscans bij apen blijkt dat onze kennis van het deel van de hersenen dat de visuele informatie verwerkt, bijgesteld moet worden. Dat bewijst een studie van neurofysiologen Qi Zhu en Wim Vanduffel van de KU Leuven. Als onze hersenen visuele signalen ontvangen van onze ogen, dan gebeurt de verwerking daarvan volgens een strikt hiërarchische organisatie.

Het metabolisme van kraakbeencellen - welke voedingsstoffen ze gebruiken - speelt een belangrijke rol in de goede groei van de lange beenderen in armen en benen. Als de kraakbeencellen een tekort aan zuurstof ondervinden, dan leidt dat tot verminderde en abnormale groei. Dat blijkt uit een studie gepubliceerd in 'Nature' door de onderzoeksgroep Klinische & Experimentele Endocrinologie.

Onderzoek bij een identieke tweeling die op jonge leeftijd ernstige symptomen van artritis begon te vertonen heeft een genetische fout aan het licht gebracht die een heel vroege vorm van chronische gewrichtsontsteking kan veroorzaken. Door het DNA van individuele bloedcellen van beide kinderen te onderzoeken en vervolgens de genetische fout in een muismodel na te bootsen, kon het onderzoeksteam onder leiding van Adrian Liston (VIB-KU Leuven) het ziektemechanisme ontrafelen.

HSP 90 of het heat shock protein-90 is een eiwit dat vermoedelijk een belangrijke rol speelt bij verschillende types van kanker. Onderzoekers van de KU Leuven hebben een radioactieve molecule ontwikkeld die een afwijkende vorm van het eiwit kan opsporen. Dat kan op termijn goed nieuws betekenen voor zowel de diagnose als de behandeling van kanker.

Industrieel ingenieurs van Technologiecampus Gent (KU Leuven) hebben een module ontwikkeld waarmee ze online de gezondheid van bomen in kaart kunnen brengen. De bomen in een stad of park kunnen zo online opgevolgd worden. In Gent, Beveren-Waas en Sint-Niklaas lopen momenteel proefprojecten. Iedereen kent intussen het Internet of Things waarbij alledaagse voorwerpen verbonden worden met het internet om gegevens uit te wisselen.

Een work-out voor kweekspieren in een plastic schaaltje? Zo zou je het doctoraatsproject van biomedicus Lisanne Terrie kunnen omschrijven. Met die 'fitnessoefeningen' werkt Lisanne aan een vervolg op haar thesisonderzoek, waarin ze de structuur van kweekspieren probeerde te verstevigen. Het leverde haar een nominatie voor de Eos-prijs op.