Het kandidaat-vaccin werd getest op hamsters en apen. © Layla Aerts - KU LeuvenVandaag publiceerden virologen van het Rega Instituut aan de KU Leuven de resultaten van hun onderzoek naar een kandidaat-vaccin tegen COVID-19 in het wetenschappelijke tijdschrift Nature. De paper bouwt verder op een preprint van het team waarover we eerder dit jaar al berichtten. Het vaccin is gebaseerd op het bestaande vaccin tegen gele koorts, waartegen het dus ook beschermt.
De auteurs deelden in de preprint de resultaten van hun testen op hamsters. "Bij de hamsters die het kandidaat-vaccin kregen, zagen we tot wel een half miljoen keer minder virusdeeltjes dan bij de hamsters uit de controlegroepen. De dieren bleven ook gespaard van een longinfectie. De longen van de proefdieren uit de controlegroepen waren daarentegen wel duidelijk aangetast", legde professor Johan Neyts toen uit.
(Lees verder onder de afbeelding)
In de Nature-publicatie voegde het team ook gegevens toe van testen bij apen. "Bij sommige apen zagen we zeven dagen na de vaccinatie al neutraliserende antilichamen. Na veertien dagen werden hoge titers van neutraliserende antilichamen waargenomen in alle dieren. Dat is zeer snel. Bovendien was het virus bij de gevaccineerde dieren volledig of bijna volledig uit hun keel verdwenen."
Het team verwacht nu in het tweede kwartaal van 2021 te kunnen starten met klinische studies op mensen. Ze werken daarvoor samen met een gespecialiseerd en geaccrediteerd bedrijf dat het kandidaat-vaccin voor de klinische studies zal produceren.
Diversifiëring in het landschap van COVID-19 vaccins
Hoewel het definitieve vaccin waarschijnlijk pas in 2022 beschikbaar zal zijn, ziet professor Neyts toch enkele belangrijke voordelen. "Een vaccin dat werkt tegen zowel COVID-19 als gele koorts zou een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de WHO-campagne om gele koorts uit te roeien tegen 2026 ", vervolgt Neyts. "Zeker nu we weten dat er in Azië muggensoorten zijn die het gele-koortsvirus kunnen overdragen."
Het vaccin biedt al bescherming na één dosis, in tegenstelling tot veel van de huidige koplopers, waarvoor na een maand een herhalingsvaccinatie nodig is. "Dat heeft belangrijke logistieke gevolgen, met name voor landen met een minder geavanceerde gezondheidszorg", legt professor Neyts uit. "Daarnaast verwachten we dat het vaccin langdurige bescherming zal bieden tegen COVID-19. Het zou dus een ideale kandidaat kunnen zijn voor herhalingsvaccinaties wanneer de immuniteit afneemt bij mensen die een van de eerstegeneratievaccins hebben gekregen."
Een vaccin dat werkt tegen zowel COVID-19 als gele koorts zou een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de WHO-campagne om gele koorts uit te roeien tegen 2026.
- Johan Neyts
Tot slot kan het vaccin bewaard worden bij een temperatuur van 2 tot 8 °C, terwijl sommige vaccins een koudeketen nodig hebben met temperaturen tot -70 °C. "Dat is al een hele uitdaging in de westerse wereld, maar het maakt het bijna onmogelijk om grote populaties in afgelegen tropische en subtropische gebieden te vaccineren", legt Neyts uit.
"Een goedkoop vaccin dat maar één enkele dosis vereist en dat snel beschermt tegen infectie, dat kan worden bewaard en getransporteerd bij koelkasttemperatuur en dat, net als het vaccin tegen gele koorts waarop het is gebaseerd, mogelijks kan resulteren in langdurige bescherming zorgt voor een belangrijke en broodnodige diversifiëring in het landschap van COVID-19 vaccins", besluit Neyts.
Meer informatie
De studie ’ A single-dose live-attenuated YF17D-vectored SARS-CoV-2 vaccine candidate ’ door L. Sanchez Felipe et al. werd gepubliceerd in het tijdschrift Nature.
Lees ons eerdere nieuwsbericht over de preprintversie van deze studie.