De European Research Council (ERC) heeft haar Consolidator Grants uitgereikt. Dit jaar mogen vijf KU Leuven-onderzoekers zo’n beurs in ontvangst nemen: Thomas Elias Cocolios, Liesbet Geris, Kris Myny, Bram Van de Poel en Marian Verhelst.
ERC Consolidator Grants zijn beurzen voor excellente onderzoekers die hun doctoraat zeven tot 12 jaar geleden hebben behaald. De beurzen worden toegekend voor een periode van vijf jaar en kunnen tot 2 miljoen euro bedragen.
Thomas Elias Cocolios: de atoomkern beter begrijpen
Hoofddocent Faculteit Wetenschappen, Departement Natuurkunde en Sterrenkunde, Instituut voor Kernen stralingsfysica
Hoe zorgt de interactie binnenin atoomkernen voor de complexe structuur van atomen?
Zijn er grenzen aan het aantal protonen of neutronen in een atoomkern? Hoe en waar in het heelal ontstaan de chemische elementen?
Het NSHAPE-project van professor Thomas Elias Cocolios zal deze kernvragen proberen te beantwoorden door de meest geavanceerde kernmodellen op de proef te stellen met zeer gevoelige, hoge-resolutie en hypernauwkeurige metingen van de vorm van atoomkernen. Het resultaat wordt een beter begrip van de sterke krachten die spelen in de atoomkern.
In het bijzonder zal NSHAPE onderzoek doen naar octopool-vervormde kernen (die zijn peervormig, met meer materie aan de ene kant dan aan de andere) en proton-ongebonden systemen (waar de kernkracht het laatste proton niet langer kan vasthouden).
NSHAPE zal technieken uit zowel atoom-, kernals deeltjesfysica gebruiken en experimenten opzetten in CERN (Genève, Zwitserland), GANIL (Caen, Frankrijk) en het Paul Scherrer Instituut (PSI, Villigen, Zwitserland).
Lees meer over het NSHAPE-project
Kris Myny: bouwen aan een universeel chipplatform
Hoofddocent Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen (Campus Diepenbeek); Departement Elektrotechniek (ESAT)
Chiptechnologie lijkt ogenschijnlijk maar in één bepaalde richting te evolueren: kleiner, complexer en krachtiger. Met het ORISON-project wil Kris Myny, professor micro-elektronica, die horizon wat verruimen. "Niet alle nieuwe toepassingen hebben nood aan hoogwaardige computerchips met een gigantisch aantal transistoren. Denk bijvoorbeeld aan IoT-chips (Internet of Things) die geen grote rekenkracht nodig hebben, maar wel op grote schaal en voor lange tijd moeten functioneren."
Myny wil een nieuw chipplatform ontwikkelen door de technologie van de klassieke (niet-complexe) rekenchip te gaan combineren met dunnefilmtransistoren die gebruikt worden in flexibele elektronica. "De doelstelling is om een universele technologie te ontwikkelen die nieuwe mogelijkheden biedt voor tal van applicaties. Denk bijvoorbeeld aan medische toepassingen, zoals slimme pleisters en lab-on-a-chip, waarbij het belangrijk is dat het energieverbruik laag is voor langdurig gebruik en waarbij innovatieve aanstuurelektronica verschillende spanningsniveaus kan bereiken. Daarnaast biedt de technologie ook mogelijkheden voor augmented reality met hogere resolutie en dus scherpere beelden."
Lees meer over het ORISON-project Lees meer over het onderzoek van Kris Myny
Bram Van de Poel: hoe planten leerden leven op het land
Hoofddocent aan de Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen; afdelingshoofd Plantenbiotechniek; stichtend lid van het KU Leuven Plant Instituut
Waarom worden avocado’s sneller rijp als je ze naast appels bewaart? Hoe beschermen gewassen zich tegen stressfactoren zoals teveel of te weinig water? En hoe werden planten de meest voorkomende soort op aarde?
Het antwoord: ethyleen. Planten maken dit gasvormige hormoon aan bij stress en tijdens het groeiproces. "Van veel planten weten we al hoe ze ethyleen produceren. Die kennis wordt volop toegepast door landbouwers en handelaars: groene bananen worden bijvoorbeeld behandeld met ethyleen om ze verder te doen rijpen in de winkel. Maar voor algen, mossen, varens en andere ’lagere’ planten kennen we het mechanisme nog niet. Meer dan 450 miljoen jaar geleden leefden planten enkel in het water, dus hoe zijn ze erin geslaagd om ook op het land te gaan groeien en zich te beschermen tegen de uitdagingen van die nieuwe omgeving? Met andere woorden: hoe zijn ze ethyleen gaan aanmaken om zich te kunnen beschermen tegen stress op het land? Dat gaan we uitzoeken met behulp van levermos, één van de alleroudste landplanten."
Lees meer over het ETHYLUTION-project Volg Bram Van de Poel op Twitter
Marian Verhelst: nieuwe aanpak om de hardware lottery te kraken...
Hoogleraar Faculteit Ingenieurswetenschappen; Departement Elektrotechniek (ESAT); lid van Leuven.AI
Met het onderzoeksproject BINGO wil Marian Verhelst, professor micro-elektronica, een antwoord bieden op het probleem dat in haar vakgebied bekend staat als de hardware lottery. Het is namelijk niet zo dat de beste algoritmes het meeste kans op slagen hebben, wel diegene die het meest compatibel zijn met de op dat moment beschikbare hardware. De productie van computerchips neemt namelijk veel meer tijd in beslag dan de ontwikkeling van nieuwe algoritmes, waardoor technologische vooruitgang afgeremd wordt.
Daarom wil professor Verhelst een nieuwe strategie onderzoeken binnen het domein van de artificiële intelligentie. "Het is heel tijdrovend en complex om een processorchip te maken die matcht met een volledig AI-algoritme. In dit project willen we over AI-algoritmes heen bekijken welke rekentaken essentieel zijn. Voor alle specifieke deeltaken ontwikkelen we dan op maat kleine gespecialiseerde processorchips, of chiplets. Je kan het vergelijken met Lego: we maken een magazijn met processor-basisbouwblokken waaruit je kan kiezen en die je snel kan samenvoegen op een drager naargelang de vereisten van een nieuw algoritme. Als deze aanpak succesvol blijkt, dan kunnen we de ontwikkeling van AI versnellen en mogelijk de chipmarkt ook toegankelijker maken voor kleinere spelers."
Lees meer over het BINGO-project Volg Marian Verhelst op Twitter
Liesbet Geris: artrose beter behandelen dankzij digital twins
Deeltijds hoogleraar aan de afdeling Biomechanica van het departement Werktuigkunde & het Skeletaal Biologie en Engineering Onderzoekscentrum van het departement Ontwikkeling & Regeneratie van KU Leuven en gewoon hoogleraar in de GIGA In Silico Medicine aan de Universiteit van Luik.
Osteoartritis (OA) is een zeer veel voorkomende ziekte, waaraan één op de acht volwassenen wereldwijd lijdt en die naar verwachting in de komende twee decennia met zestig procent zal toenemen. Momenteel zijn er geen ziekte-verbeterende geneesmiddelen voor deze aandoening op de markt. Het INSTAnt CARMA-project zal met zogenaamde digital twins (een digitaal model van in dit geval het kniegewricht), het ontstaan en de progressie van OA bestuderen en therapieën ontwikkelen. Dat kunnen endogene (geneesmiddelen) en exogene (weefsel-engineering) therapieën zijn. "Op basis van ons eigen eerdere werk en recente ontwikkelingen in het wetenschappelijke domein, zijn wij ervan overtuigd dat INSTANT CARMA de invoering van in silico-teststrategieën bij de ontwikkeling van medische therapieën in het algemeen en artrose in het bijzonder verder zal versnellen", aldus professor Geris.
(host instelling: Université de Liège)
Lees meer over het project (website ULiège) Volg Liesbet Geris op Twitter
Het abc van ERC
De European Research Council (ERC) financiert baanbrekende en innovatieve projecten van de beste Europese onderzoekers door middel van vijf types beurzen:
Starting Grants
- tot ¤1,5 miljoen voor een periode van 5 jaar
- voor veelbelovende jonge onderzoekers met 2 tot 7 jaar ervaring na het behalen van hun doctoraat
Consolidator Grants
- tot ¤2 miljoen voor een periode van 5 jaar
- voor uitstekende onderzoekers met 7 tot 12 jaar ervaring na het behalen van hun doctoraat
Advanced Grants
- tot ¤2,5 miljoen voor een periode van 5 jaar
- voor gevestigde onderzoekers met een aanzienlijk academisch track record
Proof of Concept
- ¤150 000
- voor ERC grant holders om hun onderzoeksideeën dichter bij de markt te brengen
Synergy Grants
- tot ¤10 miljoen voor een periode van 6 jaar
- voor groepen van twee tot vier Principal Investigators
ERC grant holders aan KU Leuven Jouw ERC-project aan KU Leuven?
Katrien Bollen, Emmanuel Rottey, Bregt Van Hoeyveld
